XUÂN VỀ - Chu Minh Khôi

Tưởng nhớ Nguyễn Bính

Trời mới ửng lên nắng trạng nguyên

Tiếng chim thả chữ xuống vòm hiên

Tháng giêng khép mắt cười e ấp

Lộc biếc mọc răng khểnh nõn duyên. (1)
 

Chợ Tết gặp phiên đông thật đông

Đào phai chúm chím khóe môi hồng

Dăm ba thôn nữ về qua ngõ

Cười vỡ khoảng trời ngọc bích trong. (2)

Đã thấy hơi xuân trong gió may

Vương trên mái lá tiễn đông gầy

Nhà ai vừa quét tường vôi trắng

Thỏ thẻ bên thềm hoa cúc lay. (3)
 

Mòn đợi mưa xuân phơi phới bay

Dáng mơ thôn nữ ngấm men say

Văn nghệ chi đoàn xuân đã hẹn

Em có sang tìm ta tối nay? (4)
 

 (Nguồn: Tuyển tập thơ văn Ước mơ xanh, Tết Đinh Sửu 1997)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1: Nêu căn cứ để xác định thể thơ trong bài thơ trên.

Câu 2: Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của cách ngắt nhịp, gieo vần trong bài thơ trên.

Câu 4: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ:

"Trời mới ửng lên nắng trạng nguyên"

Tiếng chim thả chữ xuống vòm hiên

Tháng giêng khép mắt cười e ấp

Lộc biếc mọc răng khểnh nõn duyên. (1)

Câu 5: Cảnh sắc thiên nhiên và cảnh sinh hoạt của con người khi xuân về được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh nào trong bài thơ? Em có ấn tượng gì về cách cảm nhận và miêu tả thiên nhiên, cuộc sống con người của tác giả Chu Minh Khôi qua bài thơ “Xuân về”?

Câu 6: Nêu cảm hứng chủ đạo. Căn cứ vào đâu để em xác định như vậy?

Câu 7: Từ bức tranh mùa xuân trong bài thơ, em có suy nghĩ về vai trò của thiên nhiên đối với đời sống tinh thần của con người.

1.  VIẾT
       Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Xuân về” (Chu Minh Khôi).

ĐỀ 2:

1. ĐỌC HIỂU

THU

“Trời trong xanh áo mới

Hương cốm gọi thu về

Vườn chín thơm hồng, bưởi

Hương dập dềnh bay xa.

Mùa thu về trong gió

Mùa thu về trong cây

Mật ngọt dâng sóng sánh

Ong, bướm mải mê say.

Đất ngỡ ngàng màu nắng

Sông ngỡ ngàng màu mây

Rộn ràng nghe tiếng trống

Bạn bè tay trong tay… 

(Nguyễn Trọng Hoàn để lại…  Nguyễn Trọng Hoàn, NXB Công an nhân dân, 2021, tr.310)

Câu 1: Xác định thể thơ và chủ thể trữ tình của bài thơ trên.

Câu 2: Bức tranh thiên nhiên được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh nào? Em có nhận xét gì về bức tranh thiên nhiên đó.

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của các từ láy được sử dụng trong bài thơ trên.

Câu 4: Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong bài thơ.

Câu 5: Nêu cảm hứng chủ đạo.

Câu 6: Nêu tác dụng của dấu chấm lửng ở cuối bài thơ.

II.VIẾT

Anh/ chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Thu” (Nguyễn Trọng Hoàn)

ĐỀ 3.

Đọc văn bản sau:

MÙA HẠ - Xuân Quỳnh

Đó là mùa của những tiếng chim reo

Trời xanh biếc, nắng tràn trên khắp ngả

Đất thành cây, mật trào lên vị quả

Bước chân người bỗng mở những đường đi

Đó là mùa không thể giấu che

Cả vạn vật đều phơi trần dưới nắng

Biển xanh thẳm, cánh buồm lồng lộng trắng

Từ những miền cay đắng hoá thành thơ.

Đó là mùa của những ước mơ

Những dục vọng muôn đời không xiết kể

Gió bão hoà, mưa thành sông thành bể

Một thoáng nhìn có thể hoá tình yêu

 Đó là mùa của những buổi chiều

Cánh diều giấy nghiêng vòm trời cao vút

 Tiếng dế thức suốt đêm dài oi bức

Tiếng cuốc dồn thúc giục nắng đang trưa

Mùa hạ của tôi, mùa hạ đã đi chưa

Ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?

Mà mặt đất màu xanh là vẫn biển

Quả ngọt ngào thắm thiết vẫn màu hoa.

(Thơ Xuân Quỳnh, Kiều Văn chủ biên, NXB Đồng Nai, 1997)

Câu 1: Nêu căn cứ để xác định thể thơ.

Câu 2: Xác định chủ thể trữ tình của văn bản trên.

Câu 2: Trong bài thơ, mùa hạ được hiện lên qua những hình ảnh nào?

Câu 3: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong khổ thơ

Đó là mùa của những tiếng chim reo

Trời xanh biếc, nắng tràn lên khắp ngả

Đất thành cây, mật trào lên vị quả

Bước chân người bỗng mở những đường đi

Câu 4: Nhận xét mạch cảm xúc của bài thơ,

Câu 5: Qua bài thơ Mùa hạ của Xuân Quỳnh, anh/chị hãy nêu một thông điệp có ý nghĩa nhất và giải thích lý do vì sao chọn thông điệp đó.

II.VIẾT

Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Mùa hạ” (Xuân Quỳnh).