HỌC ĐẠI HỌC CÓ PHẢI LÀ CON ĐƯỜNG DUY NHẤT DẪN ĐẾN THÀNH CÔNG?

  Trong xã hội hiện đại ngày nay, giáo dục được xem là chìa khóa mở ra cánh cửa tương lai. Khi nhắc đến thành công, nhiều người thường nghĩ ngay đến việc phải học đại học, phải có tấm bằng cử nhân danh giá, phải học các trường danh tiếng,…. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển không ngừng của xã hội hiện đại và sự đa dạng trong lựa chọn nghề nghiệp, ngày càng có nhiều tấm gương chứng minh rằng học đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công. Vậy liệu “Học đại học có thật sự là con đường duy nhất dẫn đến thành công trong cuộc sống hay không? “

        Trước hết, ta phải hiểu rõ khái niệm của những từ khóa trong câu nói này. "Học đại học" ở đây là giai đoạn tiếp nối sau trung học phổ thông, nơi sinh viên được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực mà họ lựa chọn, có cơ hội tích lũy kiến thức và kỹ năng chuyên môn. Tiếp đến “Thành công” là đạt được mục tiêu, ước mơ hoặc vị trí nhất định trong cuộc sống - có thể về vật chất, danh vọng, hay giá trị tinh thần. Tuy nhiên “Con đường duy nhất” lại mang ý nghĩa tuyệt đối hóa một lựa chọn, phủ nhận những con đường khác. Vậy từ đây ta đưa ra kết luận rằng có rất nhiều con đường khác để đạt đến thành công, còn đại học chỉ là một trong những con đường đó, không phải duy nhất.

    Trước hết học đại học là một con đường quan trọng để tiến đến thành công. Thứ nhất chúng giúp sinh viên trang bị những kiến thức chuyên môn. Trong môi trường đại học, sinh viên được tiếp cận những kiến thức có hệ thống, chuyên sâu, giúp họ nắm vững nền tảng lý thuyết cũng như kỹ năng thực hành cần thiết cho công việc tương lai. Ví dụ như ngày nay những ngành nghề đòi hỏi trình độ chuyên môn cao như bác sĩ, giáo viên hay luật sư đều yêu cầu người học phải trải qua quá trình đào tạo bài bản ở bậc đại học. Thứ hai, đại học sẽ mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp tốt và chất lượng hơn. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, tấm bằng đại học thường được xem như “tấm vé thông hành” để tiếp cận những công việc có thu nhập ổn định và mức lương cao. Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam năm 2023, thu nhập trung bình của người có bằng đại học cao hơn khoảng 1,7 lần so với người chỉ tốt nghiệp phổ thông. Thứ ba, học đại học là môi trường rèn luyện kỹ năng mềm -yếu tố quan trọng của thành công. Bên cạnh tri thức chuyên môn, sinh viên còn cần những kỹ năng như giao tiếp, thuyết trình, … Đây đều là những kỹ năng thiết yếu giúp con người thích ứng nhanh và làm việc hiệu quả trong môi trường hiện đại. Ví dụ, tại Đại học Ngoại thương, sinh viên có thể tham gia Câu lạc bộ Nhà kinh tế trẻ (YEC), nơi họ có cơ hội tổ chức tọa đàm, sự kiện, từ đó rèn luyện kỹ năng thuyết trình, tư duy tổ chức và giải quyết vấn đề thực tế. Từ những điều trên, không thể phủ nhận rằng học đại học là con đường phổ biến, an toàn và có cơ sở khoa học để tiến tới thành công.

    Bên cạnh con đường học đại học, trong xã hội hiện đại, còn rất nhiều lối đi khác có thể đưa con người đến với thành công. Mỗi người sinh ra đều có hoàn cảnh, năng lực, đam mê và mục tiêu khác nhau, vì vậy con đường lập nghiệp cũng không thể giống nhau. Không phải ai cũng phù hợp với môi trường học thuật mang tính lý thuyết cao; có những người lại phát huy tốt hơn trong môi trường thực hành. Thành công vì thế không chỉ đến từ tri thức hàn lâm mà còn đến từ năng lực, đam mê, ý chí, sự sáng tạo và tinh thần nỗ lực không ngừng. Thực tế cho thấy có rất nhiều người dù không học đại học vẫn đạt được thành công rực rỡ nhờ khả năng khác biệt và sự bền bỉ trong hành động. Chẳng hạn như Steve Jobs (Apple) và Bill Gates (Microsoft) đều bỏ học giữa chừng nhưng đã tạo nên những tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới nhờ tầm nhìn chiến lược và tư duy sáng tạo. Ở Việt Nam, chị Nguyễn Thị Thu Hương (Hà Nội) – chủ tiệm bánh handmade – không học đại học nhưng đã thành công khi bắt đầu từ nghề làm bánh, mở tiệm nhỏ và dần phát triển thành thương hiệu online được nhiều người biết đến. Những tấm gương đó chứng minh rằng xã hội ngày nay rất đa dạng về con đường lập nghiệp, không còn giới hạn trong khuôn mẫu “phải học đại học mới có tương lai”.

    Có người cho rằng: “Học đại học vì thấy mọi người ai cũng học.” hay “Học đại học làm gì, Bill Gates bỏ học mà vẫn thành công đấy thôi.” Những ý kiến trên là không đúng, tránh hiểu sai rằng học đại học chỉ vì theo phong trào hay học đại học là vô ích. Với nhiều người, đại học vẫn là nền tảng vững chắc giúp mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp, trang bị kiến thức chuyên môn và kỹ năng cần thiết. Quan trọng không phải là “có học đại học hay không”, mà là mỗi người hiểu rõ năng lực, đam mê và định hướng của bản thân để chọn con đường phù hợp nhất. Không nên học đại học chỉ vì “ai cũng học”, cũng không nên bỏ học chỉ vì “người khác không học vẫn thành công”. Từ đây phê phán những nhận thức sai lệch trong xã hội. Nhiều bạn trẻ hiện nay ngộ nhận rằng “không cần học vẫn làm giàu”, từ đó buông thả dẫn đến thất bại khi bước vào đời thực. Đây là lối suy nghĩ lệch lạc, xem thường tri thức và cần được lên án. Ngược lại, cũng cần phê phán tư duy “phải vào đại học mới có tương lai” vì tư duy ấy dễ tạo áp lực cho người học, khiến họ học chỉ để qua môn, lấy điểm, mà không thực sự khám phá, sáng tạo hay phát triển năng lực bản thân.   

     Sâu trong tiềm thức bản thân, phải hiểu được học đại học là một trong nhiều con đường dẫn đến thành công, không phải con đường duy nhất. Không nên thần thánh hóa tấm bằng đại học, nhưng cũng không xem nhẹ giá trị của tri thức. Thành công thật sự không nằm ở danh xưng hay bằng cấp, mà nằm ở nhận thức giá trị bản thân, năng lực, bản lĩnh và thái độ sống tích cực. Hãy chủ động học tập, rèn luyện kỹ năng mềm, tham gia hoạt động thực tế để phát triển toàn diện. Nếu học đại học, hãy học bằng đam mê và tinh thần tự học, đừng chỉ để lấy bằng. Và nếu chọn hướng đi khác (học nghề, kinh doanh, nghệ thuật,…), hãy nhớ rằng cần có ý chí, kỷ luật và tinh thần cầu tiến để chứng minh năng lực bản thân.

       Học đại học không phải chiếc chìa khóa duy nhất mở ra cánh cửa thành công, nhưng đó là một cơ hội quý giá để mỗi người khám phá và phát triển bản thân. Là một học sinh đang chuẩn bị hành trang cho tương lai, em nhận ra rằng điều quan trọng không nằm ở “mình học ở đâu”, mà ở “mình học được gì” và “mình có thể làm gì với tri thức ấy”. Vì vậy, em sẽ không ngừng trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng và nuôi dưỡng đam mê, để dù đi trên con đường nào, em cũng có thể tự tin chạm đến thành công theo cách của riêng mình.